میزان مصرف اسید فولیک در بارداری
اسید فولیک نسخه مصنوعی ویتامین فولات است که به عنوان ویتامین B9 نیز شناخته می شود. فولات به بدن کمک می کند تا گلبول های قرمز خون سالم بسازد و در برخی مواد غذایی یافت می شود. در این مطلب از سوپرابیون، قصد داریم تا به بررسی اسید فولیک و همچنین نحوه و میزان مصرف آن در دوران بارداری بپردازیم.
موارد استفاده اسید فولیک
درمان یا پیشگیری از کم خونی ناشی از کمبود فولات
به رشد صحیح مغز، جمجمه و نخاع جنین در بارداری کمک می کند تا از مشکلات رشدی (به نام نقص لوله عصبی) مانند اسپینا بیفیدا جلوگیری کنید.
کمک به کاهش عوارض جانبی متوترکسات، دارویی که برای درمان آرتریت شدید، بیماری کرون یا پسوریازیس استفاده می شود. زایمان زودرس (PTB) و عوارض مرتبط با آن، که شامل آسیب مغزی، رتینوپاتی نوزادان نارس، فلج مغزی و ناتوانی های رشدی است، از جدی ترین مسائل بهداشت جهانی است. این عوارض مستقیماً بر کیفیت زندگی کودک تأثیر می گذارد و بار بزرگی هم از نظر اجتماعی و هم از نظر اقتصادی است.
بنابراین، پیشگیری از زایمان زودرس یکی از اولویت های جهانی است. برآوردهای اخیر از بروز زایمان زودرس در اکثر کشورهای اروپایی از 3.7 تا 7.5 درصد از تولدهای زنده متغیر است. تغذیه مادر یک عامل تعیین کننده مهم در طول مدت بارداری و رشد جنین است و در نتیجه بر نتایج بارداری تأثیر می گذارد. داده های تجربی از مطالعات حیوانی نشان می دهد که وضعیت تغذیه مادر مانند وضعیت فولات ممکن است در زایمان زودرس نقش داشته باشد. فولات یک ویتامین B ضروری است که در سنتز DNA و تقسیم سلولی برای حمایت از رشد جنین نقش دارد. در دوران بارداری، به دلیل رشد سریع جنین، تقاضا برای فولات افزایش می یابد. مطالعه ای گزارش داد که زنان باردار 5 تا 10 برابر بیشتر از زنان غیر باردار نیاز به فولات دارند. سطح فولات خون، از جمله فولات سرم/پلاسما یا گلبول قرمز (RBC)، شاخص قابل اعتمادی برای وضعیت فولات در نظر گرفته می شود (سازمان بهداشت جهانی، 2015). برخی از مطالعات اپیدمیولوژیک اخیر نشان داده اند که سطوح پایین فولات خون در دوران بارداری با افزایش خطر زایمان زودرس مرتبط است، در حالی که برخی مطالعات دیگر هیچ ارتباطی بین سطوح فولات خون و زایمان زودرس نشان ندادند.
فولات توسط بدن نمی تواند سنتز شود و انسان برای تامین فولات خود کاملاً به منابع غذایی یا مکمل های غذایی وابسته است. تعداد زیادی از مطالعات ارتباط بین مصرف فولات و زایمان زودرس را توصیف می‌کنند؛ با این حال، نتایج آنها متناقض است. دو متاآنالیز از سال 2015 ارتباط احتمالی بین مکمل اسید فولیک و خطر زایمان زودرس را ارزیابی کردند. یکی داده‌های پنج کارآزمایی تصادفی‌سازی شده را ادغام کرد و هیچ اثر آماری معنی‌داری را گزارش نکرد، در حالی که دیگری 9 مطالعه مشاهده‌ای را شناسایی کرد و خطر کاهش زایمان زودرس را هنگام شروع مکمل‌سازی اسید فولیک پس از لقاح نشان داد.
زمان مصرف اسید فولیک در بارداری
محققان ارتباط بین سطوح پایین فولات در زنان و نقایص لوله عصبی را در اوایل سال 1965 مورد مطالعه قرار دادند. نقص لوله عصبی نقص اصلی مادرزادی مغز نوزاد (آنسفالی) و ستون فقرات (اسپینا بیفیدا) است. تعدادی از مطالعات نشان دادند که مصرف اسید فولیک قبل و در هفته های اول بارداری به کاهش احتمال نقص لوله عصبی کمک می کند. در سال 1991 CDC توصیه می کند که زنانی که حاملگی تحت تأثیر نقص لوله عصبی داشتند، قبل از برنامه ریزی برای باردار شدن مجدد، اسید فولیک مصرف کنند. در سال 1992 سازمان بهداشت عمومی ایالات متحده توصیه کرد که تمام زنانی که ممکن است باردار شوند، روزانه 400 میکروگرم اسید فولیک دریافت کنند تا از نقص لوله عصبی جلوگیری شود. در سال 1998 انجمن غذا و تغذیه انستیتوی پزشکی آکادمی ملی علوم توصیه کرد که تمام زنانی که می توانند باردار شوند، علاوه بر مصرف مواد غذایی حاوی فولات از رژیم غذایی متنوع، روزانه 400 میکروگرم اسید فولیک دریافت کنند تا خطر ابتلا به نقص لوله عصبی کاهش یابد. سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) از تولیدکنندگان خواسته است که اسید فولیک را به محصولات غلاتی که برچسب "غنی شده" دارند اضافه کنند تا احتمال بروز نقص لوله عصبی کاهش یابد.
غنی سازی غلات با فولات موثرترین استراتژی بهداشت عمومی برای کمک به جلوگیری از نقص لوله عصبی است زیرا تقریباً نیمی از بارداری‌ها بدون برنامه‌ریزی هستند. اسید فولیک فقط قبل و در هفته های اول بارداری موثر است، بنابراین اغلب قبل از اینکه زن بفهمد باردار است از فولات تامین می شود و لازم نیست خانم ها قبل از بارداری مصرف یک ویتامین را هر روز به خاطر بسپارند.
در سال 2016 زنان اسپانیایی/لاتینی در مقایسه با زنان سفیدپوست و سیاهپوست غیراسپانیایی و متوسط دریافت اسید فولیک کل (FA) کمتر، بیشتر احتمال دارد فرزندی با نقص لوله عصبی به دنیا بیاورند. برای رفع این نابرابری سلامت، زنان مقدار بیشتری اسید فولیک توصیه شده روزانه را هر روز دریافت می کنند، سازمان غذا و داروی آمریکا اجازه داد تا اسید فولیک به طور داوطلبانه به آرد ذرت ماسا اضافه شود. افزودن اسید فولیک به آرد ذرت ماسا باعث:
افزایش میانگین دریافت روزانه اسید فولیک زنان؛
به زنان بیشتر، به‌ویژه اسپانیایی‌ها/لاتیناها کمک شود تا مقدار توصیه شده روزانه اسید فولیک را دریافت کنند
میزان مصرف اسید فولیک
اسید فولیک به صورت قرص یا مایع وجود دارد. اسید فولیک همچنین می تواند با ترکیبات آهن برای درمان کم خونی فقر آهن همراه با سایر ویتامین ها و مواد معدنی، به عنوان یک مکمل به کار رود. میزان مصرف اسید فولیک و مدت زمان مصرف آن بستگی تجویز پزشک دارد.
95 درصد از شرکت کنندگان در مطالعه ایی مکمل اسید فولیک را در اوایل سه ماهه دوم مصرف می کردند. میزان پره اکلامپسی (فشار خون در بارداری) در گروه مکمل کمتر از گروه بدون مکمل بود و این تفاوت در زنانی که مستعد خطر ابتلا به فشار خون بالا هستند از نظر آماری معنی دار بود. الگوهای مشابهی از ارتباط در تجزیه و تحلیل با RBC و سطوح فولات سرم و در تجزیه و تحلیل دوز-پاسخ مشاهده شد. مکمل اسید فولیک در بارداری ممکن است خطر پره اکلامپسی را در زنان باردار کاهش دهد، به ویژه در زنانی که خطر ابتلا به پره اکلامپسی در آنها زیاد است.
مصرف اسید فولیک قبل و در اوایل بارداری
مصرف اسید فولیک در زمان تصمیم برای بچه دار شدن (به طور ایده آل 3 ماه قبل از بارداری) و در طول 12 هفته اول بارداری توصیه می شود. اسید فولیک به رشد طبیعی مغز و ستون فقرات کودک شما کمک می کند. دوز معمول در صورت تلاش برای باردار شدن و در طول 12 هفته اول بارداری 400 میکروگرم است که یک بار در روز مصرف می شود.
ممکن است مصرف اسید فولیک در طول بارداری نیز توصیه شود، به خصوص اگر مادر در معرض خطر کم خونی باشد. اگر فرد خطر بیشتری برای داشتن نوزادی با نقص لوله عصبی دارد، پزشک دوز افزایش یافته 5 میلی گرمی را توصیه می کند که یک بار در روز مصرف شود.
افزایش خطر ابتلای نوزادی با نقص لوله عصبی در موارد:
- حاملگی قبلی با نقص لوله عصبی
- پدر و مادر نوزاد با سابقه خانوادگی نقص لوله عصبی
- دیابت
- اضافه وزن شدید
- بیماری داسی شکل
- مصرف داروهای خاصی برای صرع
- مصرف داروهای ضد رتروویروسی برای HIV
میزان مصرف اسید فولیک برای درمان کم خونی ناشی از کمبود فولات
برای درمان کم خونی، دوز معمول برای بزرگسالان و کودکان بالای یک سال 5 میلی گرم است که یک بار در روز مصرف می شود. گاهی اوقات دوز به 15 میلی گرم در روز افزایش می یابد. اگر کودک زیر 12 ماه سن دارد، پزشک از وزن کودک برای تعیین دوز مناسب استفاده می کند. معمولا به مدت 4 ماه مصرف می شود. اما اگر کم خونی ناشی از کمبود فولات ناشی از مشکلی طولانی مدت باشد، ممکن است نیاز باشد برای مدت طولانی تری، احتمالا تا پایان عمر، اسید فولیک مصرف شود. بدون مشورت با پزشک مصرف اسید فولیک را قطع نکنید.
نحوه مصرف اسید فولیک
مصرف اسید فولیک می تواند با غذا یا بدون غذا باشد. مصرف یک لیوان آب با قرص پیشنهاد می شود. اگر اسید فولیک به صورت مایع مصرف می شود، یک سرنگ یا قاشق پلاستیکی برای اندازه گیری دوز مناسب مفید می باشد.
اسید فولیک به طور کلی بسیار بی خطر است. مصرف بیش از حد آن بعید است که آسیبی به همراه داشته باشد.
عوارض جانبی اسید فولیک
مانند همه داروها، اسید فولیک می تواند در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند. اما بسیاری از افراد عوارض جانبی ندارند یا فقط عوارض جزئی دارند.
عوارض جانبی رایج:
- حالت بیماری (تهوع)
- از دست دادن اشتها
- نفخ یا باد
- در موارد نادر، اسید فولیک می تواند واکنش آلرژیک جدی ایجاد کند.
اسید فولیک و شیردهی
مصرف اسید فولیک در دوران شیردهی اشکالی ندارد.
اسید فولیک جزء طبیعی شیر مادر است. هنگامی که به عنوان مکمل مصرف شود در مقادیر بسیار کم به شیر مادر وارد می شود که به کودک شما آسیب نمی رساند.