ویتامین دی

ویتامین D (کلسی‌فرول)

ویتامینD به ویتامین آفتاب شناخته شده است، زیرا مواجه متوسط با نور آفتاب معمولاً برای اکثریت مردم کافی است تا از طریق تابش اشعه‌ی ماورای بنفش به پوست‌شان کلسترول را به ویتامین D تبدیل کنند.

این شکل از ویتامین D (1 و 25 دی هیدروکسی ویتامین D) در حفظ تعادل (هموستاز) کلسیم و سلامت استخوان‌ها و دندان‌ها و تأثیر بر صدها ژن نقش مهمی دارد.

ذخیره:

مقدار کمی از ویتامین D در کبد ذخیره می‌شود.

عملکرد:

• حفظ تعادل کلسیم و فسفر توسط ویتامین D انجام می‌پذیرد
• برای رشد متعادل استخوان‌ها در طی دوران کودکی ضروری است
• دارای عملکرد یکپارچه با هورمون پاراتیروئید در تنظیم سطح خونی کلسیم

منابع :

ویتامین D₃  به طور طبیعی در فرآورده‌های حیوانی یافت می‌شود که غنی‌ترین آنها روغن ماهی است. به مقدار کم و بسیار متغیر در کره، خامه، زرده‌تخم  و جگر نیز وجود دارد. شیر انسان و شیر غنی شده گاو منابع خوبی نیستند و تنها حاوی 1-4/0 میکروگرم در لیتر ویتامین D₃  می‌باشند.

کمبود :

تظاهر کمبود ویتامین D در کودکان به شکل راشیتیسم (ریکتز) و در بالغین به شکل استئومالاسی (نرمی استخوان در بزرگسالی) می‌باشد. علاوه بر این، کمبود ویتامین D  می‌تواند پوکی استخوان و شکستگی را در بزرگسالان تسریع کند و خطر سرطان، بیماریهای خود ایمنی، پرفشاری خون و بیماریهای عفونی را افزایش دهد. دریافت ناکافی ویتامین D بدون توجه به سن یا وضعیت سلامتی در سطح جهان شایع است.

در این مقاله می توانید در مورد نحوه مصرف مکمل های ویتامین دی برای موارد نامبرده شده بیشتر بخوانید 

برآورده شده که قرار گرفتن در معرض آفتاب به مدت 15-10 دقیقه در یک روز تابستانی با هوای صاف برای دو تا سه بار در هفته می‌تواند از بروز استئومالاسی در بالغین بزرگسال جلوگیری کند. استئومالاسی به طور مؤثری با مقدار 125-25 میکروگرم (1000 تا 1250 واحد بین المللی) در روز ویتامین D₃ درمان می‌شود؛ در کسانی که به علت سوء جذب چربی مشکل پیچیده‌تری دارند مقدار بیشتری یعنی روزانه 1250 میکروگرم لازم است.

نشانه‌های مسمویت با ویتامین D:

• افزایش کلسیفیکاسیون استخوان
• سنگ‌های کلیوی
• کلسیفیکاسیون متاستاتیک بافت‌های نرم (کلیه، قلب، ریه، پرده صماخ)
• افزایش کلسیم خون
• سردرد
• ضعف
• تهوع و استفراغ
• یبوست
• پلی‌اوری (افزایش حجم ادرار)
• پلی‌دیپسی (پرنوشی)