ویتامین ای
ویتامین E نقش مهمی در حفاظت از بدن در برابر آسیبهای ناشی از واکنشهای اکسیژن فعال که در جریان متابولیسم تشکیل میشوند یا در محیط زیست صورت میگیرند، به عهده دارد. این ویتامین دو نوع ماده فعال دارد: (1) توکوفرول (2) توکوترینول که فعالیت بیولوژیکی ضعیفتری دارد. جذب ویتامین E به شدت متغیر بوده و در محدوده 70-20 درصد کفایت دارد.
عملکرد
ویتامین E را به علت پاکسازی غشا از رادیکالهای آزاد به عنوان جزء مهمی از سیستم دفاع آنتی اکسیدانی سلولی می شناسند.
منابع
روغنهای گیاهی بهترین منبع هستند.
کمبود
تظاهرات بالینی ویتامین E بسیار متنوع است. به صورت کلی سیستمهای عصبی – عضلانی، عروقی و تولید مثل در معرض خطر هستند. پیشرفت کمبود ویتامینE در سیستم عصبی عضلانی حدود 10-5 سال طول میکشد و منجر به فقدان رفلکس تاندونی عمقی، بروز اختلال حس وضعیت و ارتعاش، تغییر در تعادل و تطابق، ضعف عضلانی و اختلال بینایی میگردد. علایم آن در انسان شایع نیستند و تنها به مبتلایان به سوءجذب چربی به دلیل آترزی صفراوی، نارسایی غدد برونریز پانکراس، و یا اختلال انتقال چربی، مثلا آبتالیپوپروتئینمی، روی میدهد. حرکت کم این ویتامین در جفت، باعث میشود که شیرخواران تازه متولد شده غلظت پایینی از ویتامین در بافتها داشته باشند، بنابراین شیرخواران نارس در معرض خطر کمبود ویتامین E هستند.
مسمومیت
ویتامین E در بین ویتامین ها کمترین احتمال سمیت را دارد و به نظر میرسد انسانها و حیوانات قادر به تحمل دریافت نسبتاً زیاد این ویتامین میباشد – حداقل صد برابر بیشتر از نیاز. حداکثر مقدار دریافت تحمل در بالغین 1000 میلی گرم در روز است.
دریافت مرجع رژیمی | |
نوزادان | 5- 4معادل آلفاتوکوفرول (میلی گرم) در روز |
کودکان و خردسالان | 7- 6معادل آلفاتوکوفرول (میلی گرم) در روز |
کودکان بزرگتر و نوجوانان | 15- 11معادل آلفاتوکوفرول (میلی گرم) در روز |
بزرگسالان | 15معادل آلفاتوکوفرول (میلی گرم) در روز |
زنان باردار | 15معادل آلفاتوکوفرول (میلی گرم) در روز |
زنان شیرده | 19معادل آلفاتوکوفرول (میلی گرم) در روز |