کاروتنوئید ها

لوتئین و زآگزانتین آنتی اکسیدان های قوی هستند که از بدن شما در برابر مولکولهای ناپایدار به نام رادیکال های آزاد دفاع می‌کنند. رادیکالهای آزاد بیش از حد می‌توانند به سلولهای شما آسیب بزنند، به پیری کمک کنند و  منجر به پیشرفت بیماریهایی مانند بیماری قلبی، سرطان، دیابت نوع 2 و بیماری آلزایمر شوند.

لوتئین و زآگزانتین از پروتئینها، چربیها و DNA بدن شما در برابر عوامل استرس‌زا محافظت می‌کنند و حتی می‌توانند به بازیافت گلوتاتیون، یکی دیگر از آنتی‌اکسیدانهای کلیدی در بدن شما کمک کنند.

علاوه ‌بر این، خواص آنتی اکسیدانی آنها ممکن است اثرات کلسترول LDL "بد" را کاهش دهد، بنابراین باعث کاهش تجمع پلاک در شریان‌ها و کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی می‌شود. لوتئین و زآگزانتین همچنین از چشمان شما در برابر آسیب رادیکالهای آزاد محافظت می‌کنند.

 

 

انسان نمی‌تواند لوتئین و زاگزانتین را در بدن سنتز کند و باید آنها را از رژیم غذایی خود بدست آورد. تخمین زده شده است که بزرگسالان آمریکایی روزانه 1-2 میلی‌گرم لوتئین-زآگزانتین را از منابع غذایی مصرف می‌کنند. 

میوه ها و سبزیجات مهمترین منبع کاروتنوئیدها در رژیم غذایی انسان هستند و آگاهی در این مورد برای طب پیشگیری مهم است. محتوای کاروتنوئیدی برخی از  میوه‌ها و سبزیجات در ادامه آمده است. داده‌ها با جستجوی بالاترین درصد مولی زانتوفیل‌ها (لوتئین و زآگزانتین) از کل کاروتنوئیدها مرتب شده‌اند. 

بیشترین مقدار لوتئین و زآگزانتین در زرده تخم مرغ (54 درصد مول لوتئین و 35 درصد مول زیگزانتین) و در ذرت (60 درصد مول لوتئین و 25 مول درصد زیگزانتین) مشاهده شد. (در ذرت بیشترین درصد مول لوتئین در میان تمام میوه ها و سبزیجات یافت می‌شود). 

لوتئین همچنین کاروتنوئید اصلی در میوه کیوی (54 مول درصد)، انگور قرمز بدون هسته (53 مول درصد)، کدو حلوایی (52 مول درصد) و کدو تنبل (50 مول درصد) بود. زآگزانتین کاروتنوئید اصلی پرتقال (37 مول درصد) بود که دارای بیشترین درصد این کاروتنوئید در بین تمام میوه‌ها و سبزیجات است. 

جالب است که فلفل سبز دارای 36 مول درصد لوتئین و 3 مول درصد زیگزانتین است، در حالی که در فلفل نارنجی ترکیب کاروتنوئیدی با تنها 8 مول درصد لوتئین و 37 مول درصد زآگزانتین وجود دارد. بر خلاف فلفل سبز و نارنجی، فلفل زرد و قرمز سبزیجاتی با مقدار کمی لوتئین (12 درصد مول و 7 مول درصد) و بدون زآگزانتین هستند. در هویج، طالبی، زردآلو خشک و لوبیا سبز تقریبا هیچ لوتئین و زآگزانتین وجود ندارد. در سبزیجات برگ سبز میزان لوتئین موجود در اسفناج 47 مول، در ساقه و برگ کرفس 34 مول، در کلم بروکسل 27 مول، در پیازچه 27 مول، در کلم بروکلی 22 مول، و در کاهو سبز 15 مول بود. درصد مقدار زآگزانتین در این سبزیجات از صفر تا 3 مول درصد متغیر بود.

 

 

 

دو کاروتنوئید اصلی در بیماری ماکولای چشم و شبکیه انسان لوتئین و زآگزانتین هستند و اغلب به آنها زانتوفیل یا رنگدانه ماکولا می‌گویند. میزان این کاروتنوئیدها در ماکولا پنج برابر بیشتر از شبکیه محیطی است. در حقیقت کاروتنوئیدها به عنوان آنتی‌اکسیدان و/یا فیلتر نور آبی عمل می‌کنند تا از بافتهای زیرین در برابر آسیب فوتوتوکسیک محافظت کنند. این به عنوان یک عامل، به ویژه در پاتوفیزیولوژی دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (ARMD) پیشنهاد شده است. یک پژوهش علمی ارتباطی بین تراکم رنگدانه ماکولا و رنگ عنبیه پیدا کردند و ارتباطی بین دریافت کاروتنوئید رژیم غذایی و تراکم رنگدانه ماکولا را پیشنهاد کردند.

چگالی نوری رنگدانه ماکولا (MPOD) معیاری برای سنجش غلظت لوتئین/زآگزانتین در ماکولا است. MPOD در واحدهای چگالی نوری اندازه‌گیری می‌شود و بین 0 و 1 است. یک بررسی سیستماتیک اخیر یک ارتباط مثبت بین MPOD و عملکرد بصری، از جمله همبستگی با glare disability (یعنی ناتوانی کاهش دید ناشی از منابع نور شدید در میدان دید)،  photostress recover  (تست بازیابی نور استرس یک روش بالینی است که مدت زمان لازم برای بازگشت ماکولا به سطح عملکرد طبیعی خود را پس از قرار گرفتن در معرض منبع نور روشن اندازه گیری می کند)، و حساسیت کنتراست (حساسیت کنتراست؛ توانایی تشخیص اشکالی است که دارای درخشندگی مشابه پس زمینه‌ای هستند که در آن قرار ‌گرفته‌اند، یعنی کنتراست کمی دارند) را گزارش کرده‌اند.

مطالعات علمی معتبر نشان دادند که مصرف بالای کاروتنوئیدها در رژیم غذایی، به ویژه آنهایی که در سبزیجات برگ سبز تیره هستند، با 43 درصد کاهش خطر بیماری تخریبی ماکولا چشم (ARMD) مرتبط است.

 

 

 

در سالهای اخیر اثرات مفید لوتئین و زآگزانتین بر روی پوست کشف شده است. اثرات آنتی اکسیدانی این دو کاروتنوئید به آنها اجازه می‌دهد تا از پوست شما در برابر اشعه ماوراء بنفش (UV) مضر خورشید محافظت کنند.

برای اطلاعات بیشتر مقاله زیر بخوانید :

 

علاوه بر این، لوتئین و زآگزانتین ممکن است از سلولهای پوست شما محافظت کنند و به بهبود رنگ پوست و کند کردن پیری زودرس و تومورهای ناشی از UVB کمک کنند.

کاروتنوئیدها مانند لیکوپن، آلفا-بتا-گاما و دلتاکاروتن، بتا-کریپتوکسانتین(beta-cryptoxanthin)، لوتئین و زآگزانتین در اپیدرم، درم و چربی زیر جلدی وجود دارند. این کاروتنوئیدها از پوست در برابر اکسیداسیون ناشی از قرار گرفتن در معرض نور خورشید محافظت می‌کنند. گزارش شده است که لوتئین و زآگزانتین باعث کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و افزایش رطوبت در پوست می‌شوند. اثر آنتی اکسیدانی لوتئین همچنین از آسیب پوستی ناشی از اشعه ماوراء بنفش محافظت می‌کند.

 

تحقیقات در مورد تأثیر تعدیل‌کننده ایمنی لوتئین و زآگزانتین نشان می‌دهد که این هیدروکسی کاروتنوئیدها ممکن است باعث کاهش ابتلا به بیماری‌هایی با وضعیت ایمنی ضعیف شوند. اینکه آیا لوتئین ممکن است عملکرد مونوسیت را با افزایش تعداد مولکولهای سطحی بیان شده توسط مونوسیت ها افزایش دهد، بررسی شده است. اگرچه نتایج برخی از تحقیقات قبلی نشان داد که بتاکاروتن چنین تأثیری دارد، لوتئین نیز پاسخ مشابهی نشان داد. هیچ مطالعه اپیدمیولوژیک هنوز رابطه بین لوتئین و نشانگرهای ایمونولوژیک (مانند سیتوکین‌ها، لنفوسیت‌ها، پروتئین واکنشی C یا نئوپترین) را بررسی نکرده است. بنابراین، اهمیت بالقوه این مزیت برای سلامتی همچنان ناشناخته است.

 

کاروتنوئیدها به تنهایی یا به صورت ترکیبی می‌توانند خطر ابتلا به سرطان را با توانایی خود در از بین بردن رادیکالهای آزاد، ضد جهش‌زایی، محافظت در برابر رشد تومور و بهبود پاسخ ایمنی کاهش دهند. لوتئین و بتاکاروتن رادیکالهای پراکسی را خاموش می‌کنند و خواص آنتی‌اکسیدانی را در برابر آسیب اکسیداتیو در شرایط آزمایشگاهی نشان می‌دهند. 

 

 

به نظر می‌رسد عوارض جانبی بسیار کمی در ارتباط با مکمل‌های لوتئین و زآگزانتین وجود دارد. یک مطالعه سلامت چشم در مقیاس بزرگ هیچ اثر نامطلوبی از مکمل‌های لوتئین و زآگزانتین در طول پنج سال نشان نداد. تنها عارضه جانبی شناسایی شده مقداری زردی پوست بود که مضر تلقی نمی‌شد.

با این حال، یک مطالعه موردی رشد کریستال را در چشمان یک زن مسن نشان داد که با 20 میلی‌گرم لوتئین در روز و همچنین به مدت هشت سال رژیم غذایی با لوتئین بالا مصرف می‌کرد. هنگامی که او مصرف مکمل را متوقف کرد، کریستالها در یک چشم ناپدید شدند اما در چشم دیگر باقی ماندن