مس
مس (Copper) جزء طبیعی خون و ریز مغذی ضروری است که جز مواد معدنی به شمار می رود. در ادامه با جنبه های مختلف مس مانند عملکرد، مواد غذایی دارای آن و همچین نیاز روزانه افراد پرداخته ایم
عملکرد مس در بدن
مس جزئی از بسیاری از آنزیمها است و نشانگان کمبود مس مربوط به نارساییهای آنزیمی میشود. مس در سرولوپلاسمین نقش شناخته شدهای در اکسیده کردن آهن قبل از انتقال به پلاسما دارد. لیزیل اکسیداز که یک آنزیم حاوی مس است، در اتصال متقاطع مشتق شده از لیزین در کلاژن و الاستین ضروری میباشد. کلاژن و الاستین پروتئینهای بافت پیوندی هستند که قدرت کشش زیادی دارند.
منابع غذایی مس
مس در مواد غذایی زیادی وجود دارد، از جمله در منابع حیوانی ( به استثنای شیر ). بیشتر رژیمهای غذایی بین 0.6 و 2 میلی گرم مس در روز تامین میکنند. مواد غذایی دارای مقدار زیاد مس عبارتند از صدف، احشاء ( جگر ، قلوه ) گوشت ماهیچه، شکلات، مغزها، غلات، حبوبات و میوههای خشک.
عوارض کمبود مس در بدن
کمبود مس با کم خونی، نوتروپنی(یک نارسایی ایمنی ناشی از نقص نوتروفیل) و اختلالات اسکلتی به ویژه غیر معدنی شدن مشخص میشود. تغییرات دیگری هم ممکن است به وجود آید، مثل خونریزی زیر ضریع استخوانی، بی رنگ شدن مو و پوست و همچنین تشکیل ناقص الاستین. نارسایی در خونسازی و تحلیل مغزی و مخچهای نیز ممکن است منجر به مرگ شود. در کودکان، نوتروپنی و لکوپنی بهترین نشانههای اولیه کمبود مس هستند.
نمونههای کلاسیک کمبود مس در مورد شیرخواران گزارش شد که تغذیهی ناکافی و اسهال داشتند و با شیر رقیق شدهی گاو تغذیه میشدند. موارد دیگری از کمبود مس نیز گزارش شده است. به دلیل این که بیشتر مس در ماههای آخر بارداری از جفت عبور میکند، احتمال کمبود مس در نوزادان نارس وجود دارد، مگر اینکه به آنها مکمل مس داده شود. به دلیل این که رژیمهای غذایی در کشورهای در حال توسعه دارای مقدار کمی مس هستند نتیجهی بارداری باید پایش شود.
تغییرات استخوانی شامل پوکی استخوان، تشکیل برآمدگی بر متافیزوکلسیفیکاسیون بافتهای نرم در شیرخوارانی که به مدت طولانی تغذیه کامل وریدی میشوند، با مکمل مس ممکن است بهبود یابند. تنها نشانه کمبود مس در بزرگسالان، نوتروپنی و کمخونی میکروسیتیک است.
دریافت مرجع رژیمی
میزان توصیه شده دریافت روزانه مس برای بالغین در هر دو جنس 900 میکروگرم ( 0.9 میلی گرم ) در روز تعیین شده است. دریافت مس در مورد شیرخواران بین 200 و 220 میکروگرم در روز و برای کودکان خردسال بین 340 تا 440 میکروگرم باید باشد. نوزادان نارس با انباشتهای کم مس به دنیا میآیند و ممکن است در اولین ماههای عمر به مس بیشتری نیاز داشته باشند.