بهبود افسردگی با ویتامین دی

همه ما احساس خستگی، ناراحتی و غم در زمان‌های خاصی در زندگی داریم، که اغلب اوقات این احساسات برای یک یا دو هفته طول می‌کشد و در زندگی روزمره ما تداخلی ایجاد نمی‌کند. معمولا صحبت کردن با یک دوست یا اعضای خانواده به بهبود این احساسات کمک می‌کند. اما در صورت بروز افسردگی این احساسات بهبود نیافته و ممکن است هفته‌ها یا ماهها ادامه داشته باشد.

افسردگی دارای ارتباط معنادار با ناتوانی، مرگ‌ومیر ، هزینه‌های بهداشت و درمان و سومین علت منجر به ناتوانی در تمامی کشورهاست و چیزی حدود 840 میلیون نفر را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار داده است. پاتوفیزیولوژی زیربنایی افسردگی هنوز ناشناخته باقی مانده است و احتمال می‌رود که چندین مکانیسم مختلف درگیر باشند. عدم درمان این اختلال آسیب‌های روانی و عوارض اجتماعی و اقتصادی بسیاری برای بیماران ایجاد می‌کند.

افسردگی انواع مختلفی دارد که میتواند در هر مقطع از زندگی فرد بروز کند که یکی از آنها افسردگی بعد از زایمان است که مادر را درگیر و مهم ترین آنها بشمار می آید 

ویتامین D یک هورمون منحصربفرد نورواستروئیدی است که نقش حیاتی در سلامت استخوانها دارد و امروزه محققین پی بردن که ویتامین D در دیگر حوزه‌های سلامت نیز نقش ایفا می‌کند. یکی از این نقش‌ها در بهبود افسردگی است. مطالعات مختلفی درمورد ارتباط بین ویتامین D و افسردگی انجام شده.

دلایل بیولوژیکی فراوانی برای وجود نقش احتمالی ویتامینD در توسعه و عملکرد مغزی وجود دارد. بعضی از گیرنده‌های مغز، گیرنده‌های ویتامین D هستند، به این معنی که ویتامین  D به نوعی در مغز عمل می‌کند. این گیرنده‌ها در مناطقی از مغز یافت می‌شوند که با افسردگی ارتباط دارند به همین دلیل ویتامین D با افسردگی و سایر مشکلات روحی روانی ارتباط دارد.

اینکه ویتامین D دقیقا در مغز چگونه کار می‌کند بطور شفاف مشخص نشده است. یکی از نظریه‌ها این است که ویتامین D روی میزان مواد شیمیایی موسوم به مونوآمین‌ها نظیر سروتونین و نحوه کار آنها در مغز تاثیر می‌گذارد. بسیاری از داروهای ضد افسردگی با افزایش میزان مونوآمین ها در مغز کار می‌کنند. بنابراین محققین حدس می‌زنند که ویتامین D ممکن است میزان مونوآمین‌ها را افزایش دهد که این به درمان افسردگی کمک می‌کند.

در یک مطالعه مروری انجام شده (2013)  درخصوص ویتامین D و افسردگی؛ یافته ها نشان داد:

• کمبود ویتامین D در خون با افسردگی در ارتباط است.

• کمبود ویتامین D در خون باعث پیشرفت و بدتر شدن وضعیت افسردگی فرد می‌شود.

• مصرف ویتامین D می‌تواند باعث بهبود افسردگی و حتی پیشگیری از آن شود.

مطالعه دیگر (2014) که در آن 1102 نفر در رنج سنی 18-65 سال که در حال حاضر مبتلا به  اختلال افسردگی هستند و 790 با سابقه افسردگی در گذاشته، دیده شد که سطح ویتامین D در افرادی که در حال حاضر افسرده هستند پایین‌تر است و شدت علائم افسردگی در افراد با سطح ویتامین D بالاتر، کمتر است. همچنین در یک پیگیری دوساله همبستگی معناداری بین وضعیت ویتامین D و علائم افسردگی مشاهده شد.

ویتامین D  به ویتامین آفتاب معروف است. مواجهه مستقیم با نور خورشید برای دریافت ویتامین D مورد نیاز، موجب افزایش انرژی و خلق‌وخوی شما می‌شود. براساس شواهد پس از مواجهه با نور خورشید میزان بتا-اندورفین افزایش می‌یابد که باعث احساس خوب و افزایش خلوق‌وخو می‌شود. بنابراین کسانی که احساس افسردگی می‌کنند باید سعی کنند تماس مناسبی با نورخورشید داشته و منابع غنی ویتامین D مصرف کنند. اما باتوجه به کمبود شدید این ویتامین در جامعه ایران از مصرف مکمل ویتامین D نیز نباید غافل شد.

References

J Chem Neuroanat, 2005. 29(1): 21-30

Br J Psychiatry, 2012. 201(5): 360-8

Br J Psychiatry, 2013. 202: 100-7

Mol Psychiatry. 2014 Apr;19(4):444-51